Google »

Algemene normen voor akoestiek

Een goede akoestiek van een klaslokaal is een noodzakelijke voorwaarde voor goede overdracht van spraakinformatie van leerkracht naar leerling en omgekeerd, alsook tussen leerlingen onderling. Voor leerlingen met een onderwijsarrangement voor cluster 2 is een goede akoestiek des te meer van belang als men zich realiseert dat het kinderen betreft die (in vergelijking met kinderen en volwassenen zonder gehoor- of spraak/taalproblematiek) veel meer spraakinformatie nodig hebben om hetzelfde spraakverstaan te bereiken. De spraakverstaanvaardigheid bij basisschoolkinderen is minder doordat (1) hun taalverwerving volop bezig is en zij minder goed in staat zijn uit de context de ontbrekende informatie te halen (2) hun permanente of, in het geval van veel voorkomende middenoorproblematiek, tijdelijke slechthorendheid er voor zorgt dat de spraakinformatie minder gedetailleerd wordt verwerkt of deels onhoorbaar is, hetgeen een verlies aan informatie geeft en (3) hun TOS-probleem er voor zorgt dat de verwerking van de taal moeizamer verloopt, zodat meer informatie nodig is om tot hetzelfde resultaat te leiden. Bovendien is er sprake van een lessituatie, zodat de presentatie van de leerstof sowieso zonder belemmering (van bijv. de akoestiek) dient te verlopen. Tenslotte is de kwaliteit van de spraakproductie bij deze groep kinderen vaker minder goed (zowel de taal als de spraak).
Uit het bovenstaande blijkt dus dat voor een goede spraakcommunicatie een groot deel van de spraakinformatie beschikbaar moet zijn voor het kind.

Akoestiek
De akoestiek van een ruimte wordt bepaald door (1) de nagalmtijd en (2) de stoorgeluiden, zowel van binnen de ruimte zelf als van buitenaf. De nagalmtijd geeft aan in welke mate (spraak)geluiden versmeren in de tijd; stoorgeluiden zorgen ervoor dat spraakinformatie verdwijnt, omdat (spraak)geluiden worden gemaskeerd of overstemd. De ANSI-norm die betrekking heeft op de akoestiek van klaslokalen (ANSI S12.60-2002) geeft aan binnen welke waarden de nagalmtijd moet blijven en welk niveau van stoorgeluid nog acceptabel is.

Er zijn in Nederland geen normen meer voor de akoestiek van klaslokalen sinds de aanpassing van het bouwbesluit in 2005. Voorheen gold een nagalmtijd van maximaal 1,0 s in de niet-ingerichte situatie en 0,7 s in de ingerichte situatie.

In de VS wordt een ANSI-norm gehanteerd (ANSI S12.60-2002). Deze norm geeft aan binnen welke waarden de nagalmtijd moet blijven en welk niveau van stoorgeluid nog acceptabel is. Voor een standaard klaslokaal en les aan volwassenen wordt een STI van 0,65 gehanteerd als norm.

In het rapport "programma van eisen frisse scholen 2015" staat beschreven dat een nagalmtijd van 0,8 seconden acceptabel is, van 0,6 s goed is en van 0,4 s zeer goed is (in een ingericht lokaal, in het regulier onderwijs).